Trong hầu hết kinh điển Phật Giáo truyền dạy Thích Ca luôn đề cao, xem trọng tính tự lực, tự giác và tự ngộ của chư vị hành giả, luôn nhắc nhở chư vị Tì Kheo về việc chú trọng làm thanh sạch ý niệm, thân tâm, thời ấy hoàn toàn chẳng có kinh sách cho nên tuyệt nhiên chẳng có chuyện ê a tụng niệm như bây giờ.
Trong kinh Pháp Cú phẩm Song Yếu, Thế Tôn có dạy rằng:
Nếu người nói nhiều kinh,
Không hành trì, phóng dật;
Như kẻ chăn bò người,
Không phần Sa môn hạnh.
-------------------------------
Dầu nói ít kinh điển,
Nhưng hành pháp, tùy pháp,
Từ bỏ tham, sân, si,
Tỉnh giác, tâm giải thoát,
Không chấp thủ hai đời,
Dự phần Sa môn hạnh.
Rõ ràng là để dự phần hạnh Sa Môn (tức đức hạnh của bậc tu hành chân chánh) thì người tu nên chú trọng cái việc hành trì, nghiêm mật gìn giữ giới luật chứ không phải là việc tụng niệm ngày hai thời sáng tối lại gọi đó là (công phu tu tập) cho được!
Thứ công phu ấy cùng lắm chỉ giúp ta tự mình gạt mình, trấn an bản thân rằng ta đang tu hành, rằng ta sẽ có vô vàn công đức, rằng ta sẽ được vãng sanh, rằng ta sẽ thành phật đạo! Nói cho đúng hơn, cái công phu ấy chỉ có giá trị trong ảo mộng vọng tưởng nhất thời của ta mà thôi! Khi nhắm mắt lìa đời thì mới nhận ra nó hoàn toàn vô nghĩa lý, công sức, thời gian, tâm ý của ta đặt nhầm chỗ như một người đi hết ngõ cụt mà không thể quay đầu lại được!
Khi hành giả chân chánh giác ngộ được rằng tu hành cần chỉnh đốn tâm niệm nội tại hơn là lời nói môi mép bên ngoài, thì khi đó ta sẽ thấy được Phật là ai?
* Phật là thầy? (Đúng vậy, là những bậc toàn giác đã dẫn dắt chúng sanh đi đến giác ngộ chân thật - Nghĩ được như vậy thì bạn đang là một phật tử rồi)
* Phật là bạn? (Đúng vậy, trên con đường tu tập có vô vàn gian nan, khó khăn, chướng ngại chứ không hề bằng phẳng, đơn giản như bao người vẫn hằng nghĩ thế đâu, để có được thanh tịnh thường lạc tự mỗi người phải trải qua vô vàn những bất tịnh, những giằng xé nội tại, khi đoạn lìa thế tục, khi đoạn lìa chấp ngã, khi đoạn lìa ái dục, đau đớn quằn quại như người chặt mất chân tay vậy, không hề đơn giản, nếu nói đơn giản thì người đó còn chưa đi được đoạn nào trên bước đường tu hành đâu.
Trên con đường ấy chỉ có ta và chính ta, nhưng Phật là người song hành duy nhất cùng ta đến tận cùng của giác ngộ thế sao còn chẳng phải là người bạn chân chánh?
Nghĩ được như vậy ta đã đi được một đoạn mà phật giới còn gọi là Tu Đà Hoàn, tức không còn thoái chuyển tâm bồ đề nữa, trong kiếp này hay nhiều kiếp nữa người này nhất định sẽ chứng được thánh quả, sớm đoạn diệt được các lậu hoặc!),
* Phật là Thích Ca? (Không ai phủ nhận Thích Ca là Phật, nhưng hiểu rằng Phật là Thích Ca thì có hai cách hiểu hoàn toàn trái ngược nhau)
Thích Ca là một con người cụ thể, một chủ thể cụ thể để nhắc đến, còn Phật (tức là một hình thái thanh tịnh tuyệt đối của tâm ý), là một biểu trưng chung cho một trạng thái toàn giác.
Vì vậy có thể có nhiều người từng như thế, hay ít ra trong mỗi chúng ta từng có (thời khắc) như thế!
Cái khác là Thích Ca đã hoàn toàn triệt ngộ tức là cái thời khắc an lạc thanh tịnh vô ý là vĩnh hằng bất biến trong tâm thức ông ấy rồi, còn ta thì luôn bị xáo trộn, luôn bị chi phối đảo điên, nhiều lúc muốn nó trở lại nhưng nó không thể trở lại, tức là nó không thể theo ý muốn của ta được,
Hiểu được Thích Ca là Phật thì là người nhập môn phật học mà thôi, nhưng để hiểu Phật là Thích Ca thì đó đã là bậc thượng trí!
Bậc thượng trí sẽ nhìn thấu được rằng chủ thể Phật được cụ thể hóa bằng một hình tượng tương đồng chúng ta đó là một con người có tên gọi Thích Ca Mâu Ni, cái hình tượng tương đồng này là một đích đến chân thực (không hề huyễn hoặc, không hề ngoa mị phù phiếm, biến hiện nhiều huyền năng, màu sắc gì cả), nó là chân thực, là chánh tín, là như lai bất động!
Hiểu được như thế là một bước tiến rất đáng hoan hỉ trên con đường tu đạo của bậc hành giả!
* Phật là chính ta?
Cái này tôi để cho mọi người tự mình luận lấy! Bởi vì khi thấy được Phật là chính ta thì chỉ có thể là bậc giác ngộ từ A La Hán trở lên rồi, không thể dùng ngôn từ mà luận được nữa! Chỉ có thể dùng tâm pháp mà truyền tải mà thôi!
Nhưng Phật là chính ta! Đó là một sự thật không phải tôi nói mà chính một người từng đi đến giác ngộ đã chỉ rất rõ như thế, ông ấy là THÍCH CA MÂU NI!
Chúc tất cả tinh tấn, triệt ngộ!
